Անխոհեմության, անհեռատեսության ու ինքնաոչնչացման հարցում մի ներքին սփոփանք կար մոտս (դա կոչվում է «համապատասխան» սրտի անհամապատասխան մխիթարանք), որ, չնայած Փաշինյանի բերած մղձավանջին, մենք, այդուհանդերձ, աշխարհում առաջին տեղում չենք: Ներքին «փիլիսոփայական» ուրախություն կար, որ ուկրաինացիներից հետ ենք գտնվում համաժողովրդական մազոխիզմի ու պետականակործան էֆտանազիայի գնալու հարցում:
Դատելով ամենից՝ Փաշինյանն ուզում է առաջ անցնել Ուկրաինայի տխրահռչակ նախագահ Զելենսկուց՝ սեփական պետությունն այլոց ձեռքում մանրադրամ դարձնելու, սեփական երկրի գյուղերն ու քաղաքներն ավերակ դարձնելու, սեփական ժողովրդին թնդանոթի միս սարքելու հարցում:
ՆԱՏՕ-ի գլխավոր քարտուղարը Երևանում արձանագրեց այդ ամենը՝ Հայաստանի համար կանխատեսելով ավելի վատ հեռանկար, քան Ուկրաինայի դեպքում է: Այսինքն՝ կրկին «չեմպիոն» դառնալու գծի վրա ենք: Ինչպես 1915-ին:
Ստոլտենբերգը հաճելիորեն զարմացած է, որ, ի դեմս Նիկոլ Փաշինյանի, իրենք գտել են Հայաստանը հակառուսական պայքարի և համաշխարհային աջ-տրոցկիզմի զոհասեղանին դնելու պատրաստ մեկին: Դրանից չօգտվելը հիմարություն կլիներ, և չի կարելի մեղադրել դրսի մարդկանց, թե ինչու մեր փոխարեն Հայաստանի մասին հոգ չեն տանում:
Ինչ մնում է Թուրքիային ու Ադրբեջանին, ապա դրանք Փաշինյանի պես նվերի մասին նույնիսկ չէին կարող երազել:
Հայ ժողովուրդը պետք է Ուկրաինա չդառնա: Ամո՛թ է: Հետո՞ ինչ, որ գերեզման ուղարկելուց առաջ մեզ պլպլան եվրոպական դագաղ են ցույց տալիս: Սևրում էլ էին ցույց տվել: Հետո՞ ինչ: Պատմության նույն դասարանում քանի՞ անգամ կարելի է մնալ:
Հ.Գ.: Մեր տարածաշրջանում հակապետական, էքսցենտրիկ, արկածախնդիր ու մարազմատիկ ղեկավարներ բոլորն էլ ունեցել են: Ադրբեջանն Էլչիբեյ ունեցավ, Վրաստանը՝ Գամսախուրդիա և Սաակաշվիլի: Բոլորի դեպքում էլ եղան տարածքային կորուստներ:
Փաշինյանը գերազանցեց սրանց՝ պետությանը տված իր վնասով:
Ամբողջ խնդիրն այն է, որ Էլչիբեյը, Գամսախուրդիան, Սաակաշվիլին, իրենց տված վնասից հետո, արագ դուրս շպրտվեցին պետական համակարգից: Փաշինյանը 2020-ից հետո դեռ մնացել է: Այս խարանից պարտավոր ենք ազատվել՝ վատ իմաստով համաշխարհային ռեկորդակիր չդառնալու համար:
Անդրանիկ Թևանյան